ಶ್ರೀ ಹರಿ ಕಥಾಮೃತ ಸಾರ – Sri Hari Kathamruta Sara

“Sri Hari Kathamruta Sara” was composed by Sri Jagannatha Vittala Dasaru, and is written in the Bhamini Satpadi(ಭಾಮಿನಿ  ಷಟ್ಪದಿ) meter. You can read all the details here:

• Sri Jagannatha Vittala Dasaru

I read several articles about why and how Sri Jagannatha Vittala Dasaru started writing this text in Kannada. The book I have mentions as such ” Once sri Vyasarayaru came in Sri Jagannatha Vittala Dasaru’s dream and asked him to write Sri Hari Kathamruta Sara in Kannada”. That’s when Sri Jagannatha Vittala Dasaru started writing the same.

I should mention that “Hari Kathamruta Sara” is written in Kannada. For those who don’t know Kannada, the baraha English script is posted just below each stanza. I will do my best to translate and provide relevant meanings for each and every word in Kannada and English as well.

Before reciting the Sandhis, start with these Mangala Slokas as recited by our Guru Smt. Soumya Raghav who teaches us Hari Kathamruta Sara.

ಮನ್ಮನೋಭೀಷ್ಟ ವರದಂ ಸರ್ವಾಭೀಷ್ಠ ಫಲಪ್ರದಂ |
ಪುರಂದರ ಗುರುಂ ವಂದೇ ದಾಸ ಶ್ರೇಷ್ಠ ದಯಾನಿಧಿಂ ||

ಅಜ್ಞಾನ ತಿಮಿರ ಚ್ಛೇದಂ ಬುದ್ಧಿ ಸಂಪತ್ಪ್ರದಾಯಕಮ್ |

ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಮಲಂ ಶಾಂತಂ ವಿಜಯಾಖ್ಯಾ ಗುರುಂ ಬಜೇ ||

ಗೋಪಪ್ರಕಾರ ಸಂಕಾಸಂ ಗೋಪಾಲರ್ಚನ ತತ್ಪರಮ್ |

ಗೋದೇವ ವಂದ್ಯಪಾದಾಬ್ಜಂ ಗೋಪಾಲಕ್ಯ ಗುರುಂ ಬಜೇ ||

ದಾಸವರ್ಯಂ ಧಯಾಯುಕ್ತಂ ಧುರೀಕೃತ ಧುರಾಶಿಶಮ್ |

ಹರಿಕಥಾಮೃತ ವಕ್ತಾರಂ ಜಗನ್ನಾಥ ಗುರುಂ ಭಜೇ ||

ಜಲಜೇಷ್ಟ ನಿಭಕಾರಂ ಜಗದೀಶ ಪಧಾಶ್ರಯನ್ |

ಜಗತೀತಲ ವಿಖ್ಯಾತಂ ಜಗನ್ನಾಥ ಗುರುಂ ಭಜೇ ||

ನಮೋಸ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ದೇವಾಃ ವಿಷ್ಣು ಭಕ್ತಿ ಪರಾಯಣಾಃ |

ಧರ್ಮ ಮಾರ್ಗೇ ಪ್ರೇರಯಂತು ಭವಂತ ಸರ್ವಯೇವಹಿ ||

Manmanobhishta varadam sarvabhishtha phalapradham |


Purandara gurum vande daasa shreshtha dayanidhim ||

Ajnana timira chchedam buddhi sampathpradayakam |
Vijnana vimalam shantam vijayakhya gurum baje ||

gopaprakara sankasam gopalarcana tatparam |
godeva vandyapadabjam gopalakya gurum baje ||

Daasavaryam dhayayuktham dhurikrutha Dhuraashisham |
harikathamrutha vakthaaram jagannatha gurum bhaje ||

Jalajeshta Nibhakaaram Jagadeesha Padhasrayan |
Jagatheethala vikhyaatham Jagannatha Gurum bhaje ||

Namostu tatvika devaaha Vishnu Bhakti parayanaaha |
Dharma marge prerayanthu Bhavantha sarvayevahi ||

Manmanōbhīṣṭa varadaṁ sarvābhīṣṭha phalapradaṁ | 
purandara guruṁ vandē dāsa śrēṣṭha dayānidhiṁ ||

ajñāna timira cchēdaṁ bud'dhi sampatpradāyakam |
vijñāna vimalaṁ śāntaṁ vijayākhyā guruṁ bajē ||

gōpaprakāra saṅkāsaṁ gōpālarcana tatparam |
gōdēva vandyapādābjaṁ gōpālakya guruṁ bajē ||

dāsavaryaṁ dhayāyuktaṁ dhurīkr̥ta dhurāśiśam |
harikathāmr̥ta vaktāraṁ jagannātha guruṁ bhajē ||

jalajēṣṭa nibhakāraṁ jagadīśa padhāśrayan |
jagatītala vikhyātaṁ jagannātha guruṁ bhajē ||

namōstu tātvika dēvāḥ viṣṇu bhakti parāyaṇāḥ |
dharma mārgē prērayantu bhavanta sarvayēvahi ||

Sri Harikathamruta Sara has 32 Sandhi’s and 988 Stanzas.

ಶ್ರೀ ಹರಿ ಕಥಾಮೃತ ಸಾರ
ಸಂಧಿ – ೧
ಮಂಗಲಾಚರಣ

ಹರಿ ಕಥಾಮೃತ ಸಾರ ಗುರುಗಳ|
ಕರುಣದಿಂದಾಪನಿತು ಹೇಳುವೆ |
ಪರಮ ಭಗವದ್ಭಕ್ತರಿದನಾದರದಿ ಕೇಳುವದು ||

hari kathAmRuta sAra gurugaLa|
karuNadiMdApanitu hELuve |
parama bhagavadbhaktaridanAdaradi kELuvadu ||

Meaning:

ಹರಿ – Hari – Supreme Lord, Lord Narayana, Almighty

ಕಥಾ – Katha – Story

amRuta – Amrutha – Nectar, one which has no end, ಸಾವಿಲ್ಲದ, ಸ್ವಾದಿಷ್ಟ ವಸ್ತು

ಸಾರ – sara – ಶ್ರೇಷ್ಟವಾದ, great, ತಿರುಳು, portion, gist, synopsis

ಅಪನಿತು – Apanitu – one’s limitation to understanding, ನನ್ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ

ಆದರ – Aadara – respect, reverence, ಪ್ರೀತಿ

In the above Stanza, Sri Jagannatha Vittala Dasaru is telling us about the Lord Almighty. He says, it is equivalent to Amruta i.e. Nectar. A stepping stone to moksha. And one can obtain Moksha only by seeking the blessing of the Guru. And that he is telling us this story to his own limitation (ಅಪನಿತು – ನನ್ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ).  And only to those people who believe, love, and respect the Lord.

The above stanza has to be recited before each and every Sandhi.

ಶ್ರೀರಮಣಿಕರ ಕಮಲ ಪೂಜಿತ |
ಚಾರುಚರಣ ಸರೋಜ ಬ್ರಹ್ಮಸ |
ಮೀರವಾಣಿ ಫಣೇಂದ್ರ, ವೀಂದ್ರ, ಭವೇಂದ್ರ ಮುಖವಿನುತ |
ನೀರಜಭವಾ೦ಡೋದಯ ಸ್ಥಿತಿ |
ಕಾರಣನೇ ಕೈವಲ್ಯದಾಯಕ |
ನಾರಸಿಂಹನೆ ನಮಿಪೆ ಕರುಣಿಪುದೆಮಗೆ ಮಂಗಳವಾ ||೧||

shRIramaNikara kamala poojita |
chArucharaNa sarOja brahmasa |
meeravANi phaNEMdra, vIMdra, bhavEMdra mukhavinuta |
neerajabhavA0DOdaya sthiti |
kAraNanE kaivalyadAyaka |
nArasiMhane namipe karuNipudemage maMgaLavA ||1||

ಶ್ರೀರಮಣಿ – Shriramani – Sri Lakshmi Devi, wife of Lord Narayana

ಕರ – kara – hand

ಕಮಲ – kamala – Lotus

ಚಾರು charu– Beautiful, charming, ಸುಂದರ, good-looking

ಚರಣ – charana – foot

ಸಮೀರ – sameera – Vayu

ನೀರಜ – Sun, ಸೂರ್ಯ

Here, Sri Jaganattha Dasaru is praising Lord Lakshmi Narashima. The one who is worshipped by Goddess Lakshmi Devi who has lotus like hands. I bow to Lord Narashima who’s feet is richly adorned by Brahma, Vayu, Shesha, Garuda, Rudra, and Indra etc. And asking Lord Narashima to bestow good things on me and everyone who listens to this Harikatha.

ಜಗದುದರನತಿ ವಿಮಲಗುಣರೂ |
ಪಗಳನಾಲೋಚನದಿ ಭಾರತ |
ನಿಗಮತತಿಗಳತಿಕ್ರಮಿಸಿ ಕ್ರಿಯಾ ವಿಶೇಷಣಗಳ |
ಬಗೆ ಬಗೆಯ ನೂತನವ ಕಾಣುತ |
ಮಿಗೆ ಹರುಷದಿಂ ಪೊಗಳಿ ಹಿಗ್ಗುವ |
ತ್ರಿಗುಣ ಮಾನಿ ಮಹಾಲಕುಮಿ ಸಂತೈಸಲನುದಿನವು ||೨||

jagadudaranati vimalaguNarU |
pagaLanAlOchanadi bhArata |
nigamatatigaLatikramisi kriyA vishEShaNagaLa |
bage bageya nUtanava kANuta |
mige haruShadiM pogaLi higguva |
triguNa mAni mahAlakumi saMtaisalanudinavu ||2||

ಜಗದುದರನ – Jagadudarana – The one who carries this entire universe in his stomach

udara, ಉದರ -stomach

ನಿಗಮ – Nigama – Veda ವೇದ

ಅತಿವಿಮಲ – Ativimala – pure, clean, immaculate

ತ್ರಿಗುಣ – trigina – Three gunas; Satwa ಸತ್ವ, rajas ರಜಸ್, tamo ತಮೋ

ಅನುದಿನವು – anudinavu – ever day

ಸಂತೈಸಲಿ – samtaisali – protect us, look after us

In the first stanza, Sri Jaganatha Dasaru praised Lord Narashima. In the second stanza, it is the turn of Goddess Lakshmi Devi.  Dasaru in this stanza is saying that Goddess Lakshmidevi, who knows everything about the one who carries the whole universe in his stomach, who is immaculate, the one who is more special than what has been explained in the bharatha veda, the one whom she praises and finds happiness, the one who is the abhimani devata of the three gunas,  and asks this Goddess Lakshmi to protect and look after us.

ನಿರುಪಮಾನಂದಾತ್ಮಭವ ನಿ |
ರ್ಜರಸಭಾ ಸಂಸೇವ್ಯ ಋಜುಗಣ |
ದರಸೆ ಸತ್ತ್ವಪ್ರಚುರ ವಾಣೀ ಮುಖ ಸರೋಜೇನ ||
ಗರುಡ ಶೇಷ ಶಶಾಂಕದಳಶೇ |
ಖರರ ಜನಕ ಜಗದ್ಗುರುವೇ ತ್ವ ||
ಚ್ಚರಣಗಳಿಗಭಿ ವಂದಿಸುವೇ ಪಾಲಿಪುದು ಸನ್ಮತಿಯ ||೩||

nirupamAnaMdAtmabhava ni |
rjarasabhA saMsEvya RujugaNa |
darase sattwaprachura vANI mukha sarOjEna ||
garuDa shESha shashAMkadaLashE |
Karara janaka jagadguruvE tva ||
ccharaNagaLigabhi vaMdisuvE pAlipudu sanmatiya ||3||

ಆರು ಮೂರೆರಡೊಂದು ಸಾವಿರ |
ಮೂರೆರಡು ಶತಶ್ವಾಸ ಜಪಗಳ ||
ಮೂರು ವಿಧ ಜೀವರೊಳಗಬ್ಜಕಲ್ಪ ಪರಿಯಂತ |
ತಾ ರಚಿಸಿ ಸತ್ತ್ವರಿಗೆ ಸುಖ ಸಂ |
ಸಾರ ಮಿಶ್ರರಿಗಧಮಜನರಿಗ ||
ಪಾರ ದು:ಖಗಳೀವ ಗುರು ಪವಮಾನ ಸಲುಹೆಮ್ಮ ||೪||

Aru mooreraDoMdu sAvira |
mooreraDu shatashwAsa japagaLa ||
mooru vidha jeevaroLagabjakalpa pariyaMta |
tA rachisi sattvarige sukha saM |
sAra mishrarigadhamajanariga ||
pAra du:khagaLeeva guru pavamAna saluhemma ||4||

ಚತುರವದನನ ರಾಣಿ ಅತಿರೋ |
ಹಿತ ವಿಮಲ ವಿಜ್ಞಾನಿ ನಿಗಮ |
ಪ್ರತತಿಗಳಗಭಿಮಾನಿ ವೀಣಾಪಾಣಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಿ |
ನುತಿಸಿ ಬೇಡುವೆ ಜನನಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ |
ಪತಿಯ ಗುಣಗಳ ತುತಿಪುದಕೆಸ |
ನ್ಮತಿಯ ಪಾಲಿಸಿ ನೆಲೆಸು ನೀ ಮದ್ವದನ ಸದನದಲಿ ||೫||

chaturavadanana rANi atirO |
hita vimala vij~jAni nigama |
pratatigaLagabhimAni veeNApANi brahmANi |
nutisi bEDuve janani lakShmi |
patiya guNagaLa tutipudakesa |
nmatiya pAlisi nelesu nI madwadana sadanadali ||5||

ಕೃತಿ ರಮಣ ಪ್ರದ್ಯುಮ್ನನಂದನೆ |
ಚತುರವಿಶಂತಿ ತತ್ತ್ವಪತಿ ದೇ |
ವತೆ ಗಳಿಗೆ ಗುರುವೆನಿಸುತಿಹ ಮಾರುತನ ನಿಜ ಪತ್ನಿ |
ಸತತ ಹರಿಯಲಿ ಗುರುಗಳಲಿ ಸ|
ದ್ರತಿಯ ಪಾಲಿಸಿ ಭಾಗವತ ಭಾ |
ರತ ಪುರಾಣ ರಹಸ್ಯ ತತ್ವಗಳರುಪು ಕರುಣದಲಿ ||೬||

kRuti ramaNa pradyumnanaMdane |
chaturavishaMti tattwapati dE |
vate gaLige guruvenisutiha mArutana nija patni |
satata hariyali gurugaLali sa|
dratiya pAlisi bhAgavata bhA |
rata purANa rahasya tatwagaLarupu karuNadali ||6||

ವೇದಪೀಠ ವಿರಿಂಚಿ ಭವ ಶ |
ಕ್ರಾದಿ ಸುರ ವಿಜ್ಞಾನದಾಯಕ |
ಮೋದ ಚಿನ್ಮಯಗಾತ್ರ ಲೋಕ ಪವಿತ್ರ ಸುಚರಿತ್ರ |
ಛೇದ ಭೇದ ವಿಷಾದ ಕುಟಿಲಾಂ |
ತಾದಿ ಮಧ್ಯ ವಿದೂರ ಆದ್ಯಾ |
ನಾದಿ ಕಾರಣ ಬಾದರಾಯಣ ಪಾಹಿ ಸತ್ರಾಣ ||೭||

vEdapeeTha viriMchi bhava sha |
krAdi sura vij~jAnadAyaka |
mOda chinmayagAtra lOka pavitra sucharitra |
ChEda bhEda viShAda kuTilAM |
tAdi madhya vidUra AdyA |
nAdi kAraNa bAdarAyaNa pAhi satrANa ||7||

ಕ್ಷಿತಿಯೊಳಗೆ ಮಣಿಮಂತ ಮೊದಲಾ |
ದತಿ ದುರಾತ್ಮರು ಬಂದಧಿಕ ವಿಂ |
ಶತಿ ಕುಭಾಷ್ಯವ ರಚಿಸೆ ನಡುಮನೆಯೆಂಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನ |
ಸತಿಯ ಜಠರದೊಳವತರಿಸಿ ಬಾ |
ರತಿ ರಮಣ ಮಧ್ವಾಭಿಧಾ ನದಿ |
ಚತುರದಶ ಲೋಕದಲಿ ಮೆರೆದ ಪ್ರತಿಮಗೊಂದಿಸುವೆ ||೮||

kShitiyoLage maNimaMta modalA |
dati durAtmaru baMdadhika viM |
shati kubhAShyava rachise naDumaneyeMba brAhmaNana |
satiya jaTharadoLavatarisi bA |
rati ramaNa madhwAbhidhA nadi |
chaturadasha lOkadali mereda pratimagoMdisuve ||8||

ಪಂಚ ಭೇದಾತ್ಮಕ ಪ್ರಪಂಚಕೆ |
ಪಂಚರೂಪಾತ್ಮಕನೆ ದೈವತ |
ಪಂಚಮುಖ ಶಕ್ರಾದಿಗಳು ಕಿಂಕರರು ಶ್ರ‍ೀಹರಿಗೆ ||
ಪಂಚ ವಿಂಶತಿ ತತ್ತ್ವತರತಮ |
ಪಂಚಿಕೆಗಳನು ಪೇಳ್ದಭಾವಿ ವಿ |
ರಂಚಿಯೆನಿಪಾನಂದ ತೀರ್ಥರ ನೆನೆವೆನನುದಿನವು ||೯||

paMcha bhEdAtmaka prapaMchake |
paMcharUpAtmakane daivata |
paMchamukha shakrAdigaLu kiMkararu shRIharige ||
paMcha viMshati tattwataratama |
paMchikegaLanu pELdabhAvi vi |
raMchiyenipAnaMda tIrthara nenevenanudinavu ||9||

ವಾಮದೇವ ವಿರಿಂಚಿತನಯ ಊ|
ಮಾ ಮನೋಹರ ಉಗ್ರ ಧೂರ್ಜಟಿ ||
ಸಾಮಜಾಜಿನವಸನ ಭೂಷಣ ಸುಮನಸೋತ್ತಂಸ ||
ಕಾಮ ಹರ ಕೈಲಾಸ ಮಂದಿರ |
ಸೋಮ ಸೂರ್ಯನಲ ವಿಲೋಚನ |
ಕಾಮಿತಪ್ರದ ಕರುಣಿಸೆಮಗೆ ಸದಾ ಸುಮಂಗಳವಾ ||೧೦||

vAmadEva viriMchitanaya U|
mA manOhara ugra dhoorjaTi ||
sAmajAjinavasana bhooShaNa sumanasOttaMsa ||
kAma hara kailAsa maMdira |
sOma sUryanala vilOchana |
kAmitaprada karuNisemage sadA sumaMgaLavA ||10||

ಕೃತ್ತಿ ವಾಸನೆ ಹಿಂದೆ ನೀ ನಾ |
ಲ್ವತ್ತು ಕಲ್ಪಸಮೀರನಲಿ ಶಿ|
ಷ್ಯತ್ವವಹಿಸ್ಯಖಿಳಾಗಮಾರ್ಥಗಳೋದಿ ಜಲಧಿಯೊಳು |
ಹತ್ತು ಕಲ್ಪದಿ ತಪವಗೈದಾ |
ದಿತ್ಯರೊಳುಗುತ್ತಮನೆನಿಸಿ ಪುರು |
ಷೋತ್ತಮನೆ ಪರಿಯಂಕ ಪದವೈದಿದೆಯೊ ಮಹಾದೇವ ||೧೧||

kRutti vAsane hiMde nee nA |
lwattu kalpasameeranali shi|
ShyatwavahisyakhiLAgamArthagaLOdi jaladhiyoLu |
hattu kalpadi tapavagaidA |
dityaroLuguttamanenisi puru |
ShOttamane pariyaMka padavaidideyo mahAdEva ||11||

ಪಾಕಶಾಸನ ಮುಖ್ಯ ಸಕಲದಿ |
ಪಾಕಸರಿಗಭಿನಮಿಪ ಋಷಿಗಳೆ |
ಗೇಕಚಿತ್ತದಿ ಪಿತೃಗಳಿಗೆ ಗಂಧರ್ವ ಕ್ಷಿತಿಪರಿಗೆ ||
ಆ ಕಮಲನಾಭಾದಿ ಯತಿಗಳ |
ನೀಕಕಾನಮಿಸುವೆನು ಬಿಡದೆ ರ|
ಮಾಕಳತ್ರನ ದಾಸವರ್ಗಕೆ ನಮಿಪೆನನರವರತ ||೧೨||

pAkashAsana muKya sakaladi |
pAkasarigabhinamipa RuShigaLe |
gEkachittadi pitRugaLige gaMdharva kShitiparige ||
A kamalanAbhAdi yatigaLa |
neekakAnamisuvenu biDade ra|
mAkaLatrana dAsavargake namipenanaravarata ||12||

ಪರಿಮಳವು ಸುಮನದೊಳಗನಲ |
ನರಣಿಯೊಳಿಗಿಪ್ಪೆಂತೆ ದಾಮೋ |
ದರನು ಬ್ರಹ್ಮಾದಿಗಳ ಮನದಲ್ಲಿ ತೋರಿ ತೋರದಲೆ ||
ಇರುತಿಹ ಜಗನಾಥ ವಿಠಲನ |
ಕರುಣ ಪಡೆವ ಮುಮುಕ್ಷುಜೀವರು |
ಪರಮ ಭಾಗವತರನು ಕೊಂಡಾಡುವುದು ಪ್ರತಿದಿನವು ||೧೩||

parimaLavu sumanadoLaganala |
naraNiyoLigippeMte dAmO |
daranu brahmAdigaLa manadalli tOri tOradale ||
irutiha jaganAtha viThalana |
karuNa paDeva mumukShujeevaru |
parama bhAgavataranu koMDADuvudu pratidinavu ||13||

|| ಇತಿ ಶ್ರೀ ಮಂಗಲಾಚರಣ ಸಂಧಿ ಸಂಪೂರ್ಣಂ ||
|| ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣರ್ಪಣಮಸ್ತು ||

|| iti shRI maMgalAcharaNa saMdhi saMpUrNaM ||
|| shRI kRuShNarpaNamastu ||

ಶ್ರೀ ಹರಿ ಕಥಾಮೃತ ಸಾರ
ಸಂಧಿ – ೨
ಕರುಣಾ – ೩೧ ಪದ್ಯ

ಹರಿ ಕಥಾಮೃತ ಸಾರ ಗುರುಗಳ|
ಕರುಣದಿಂದಾಪನಿತು ಹೇಳುವೆ |
ಪರಮ ಭಗವದ್ಭಕ್ತರಿದನಾದರದಿ ಕೇಳುವದು ||

hari kathAmRuta sAra gurugaLa|
karuNadiMdApanitu hELuve |
parama bhagavadbhaktaridanAdaradi kELuvadu ||

ಶ್ರವಣ ಮನಕಾನಂದವೀವುದು ಭವಜನಿತ ದುಃಖಗಳ ಕಳೆವುದು
ವಿವಿಧ ಭೋಗಗಳು ಇಹಪರಂಗಳಲಿ ಇತ್ತು ಸಲಹುವುದು |
ಭುವನ ಪಾವನವೆನಿಪ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಧವನ ಮಂಗಳ ಕಥೆಯ
ಪರಮ ಉತ್ಸವದಿ ಕಿವಿಗೊಟ್ಟು ಆಲಿಪುದು ಭೂಸುರರು ದಿನದಿನದಿ || ೧ ||

shravaNa manakAnandavIvudu bhavajanita dukhagaLa kaLevudu

vividha bhOgagaLu IhaparangaLali ittu salahuvudu |

bhuvana pAvanavenipa LakshmI dhavana mangaLa katheya

parama utsavadi kivigottu Alipudu bhUsuraru dinadinadi || 1 ||

ಶ್ರವಣ , shravaNa – Listening to God’s discourse, glory

ಭವಜನಿತ, bhavajanita – Worldly existence

ವಿವಿಧ ಭೋಗಗಳು, vividha bhOgagaLu – various pleasures or enjoyments

ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಧವನ, LakshmI dhavana – Husband of Lakshmi Devi, none other than Lord Narayana

ಕಿವಿಗೊಟ್ಟು ಆಲಿಪುದು, kivigottu Alipudu – Listen carefully

ಭೂಸುರರು, bhUsuraru – One who wishes to get blessings of Lord Narayarana

ದಿನದಿನದಿ, dinadinadi – Everyday